เรื่องย่อ อุโมงค์ผาเมือง “ลึกลับยากเกินคาดเดา”

ภาพยนต์ไทยอีกประเด็นที่บอกได้เลยว่าทำออกมาก้าวหน้ามากมายๆก็คือเรื่อง อุโมงค์เขาหินเมือง ที่ได้ดาราหนังฝีมือยอดเยี่ยมมาแสดง 

มี “ข้อเท็จจริง” อยู่อย่างหนึ่งว่า สิ่งที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้นมา ไม่ว่างานชิ้นนั้นจะเป็นอะไรก็แล้วแต่ แม้กระนั้นถ้าเกิดมีการโจษขานแล้วก็ได้รับการ เห็นด้วยในตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา หากว่าระยะเวลาจะแปรไปสักเท่าไหร่ก็ตาม แต่ว่าสิ่งนั้นยังคงมองสะดุดตาอยู่เป็นประจำ พวกเราชอบให้นิยามกับสิ่งๆนั้นว่า ได้ผลงานที่ “คลาสสิค” อย่างเรื่องของ Rashomon (ราโชมอน) ผลงานของ อากิระ ปะทุโรซาวา อันมีต้นเหตุมาจากเรื่องสั้น 2 เรื่อง (The Cedar Grove หรือ In a Grove + The Rashomon Gate หรือ Rashomon) ของ ริวโนสุเกะ อะปะทุตางาวะ ที่เคยถูกทำเป็นภาพยตร์มาแล้วเมื่อปี 1950 ก็นับว่าเป็นงาง คลาสสิค ในโลกภาพยตร์อีกหนึ่งเรื่องเหมือนกัน เมนสำคัญๆของหัวข้อนี้ที่จริงแล้วก็ไม่มีอะไรเท่าไรนัก เริ่มจากมีสถานะการณ์การฆาตกรรมเกิดขึ้น

เมื่อซามูไรคนหนึ่งพาภรรยาเดินทางเข้าไปในป่า รวมทั้งได้พบกับมิจฉาชีพป่าผู้โหดเหี้ยมคนหนึ่ง เขาได้ล่อลวงรวมทั้งสามารถจับซามูไรผูกไว้ได้ และก็ขโมยก็จะลงมือขืนใจภรรยาของเขา ก่อนที่จะในเวลาถัดมา จะมีผู้เจอศพซามูไรในป่าที่นั้น เรื่องราวมีอยู่เพียงเท่านี้จริงๆครับผม แต่ว่าความเพลิดเพลินของประเด็นนี้อยู่ที่มุมมองต่างๆของผู้ที่อยู่ในเรื่อง รวมทั้งผู้เห็นเหตุการณ์ที่รู้เหตุการณ์ ซึ่งก็ต่างเล่าในสิ่งที่เขามองเห็น หรือต้องการจะมองเห็น ทำให้เรื่องราวจากปากของแต่ละคนไม่เหมือนกันเช่นเดียวกันกับเป็นคนละเรื่อง ทำให้เรื่องที่เกิดขึ้นในป่าถูกบิดเบือนให้คลาดเคลื่อน จนกระทั่งยากที่จะสามารถสรุปได้ว่า “อะไรเป็นเรื่องจริง ” อะไรเป็นความเท็จ สำหรับในไทยพวกเรา พลตรี ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช

เคยนำวรรณกรรมเคยชินนี้มาดัดแปลง เป็นสำนวนไทยๆทำเป็นละครเวทีมาแล้วกาลครั้งหนึ่งในชื่อว่า ราโชมอน (ประตูผี) แล้วก็เป็นที่นิยมอย่างยิ่ง ถัดมา ม.ล.พันธุ์เทวนพ เทวกุล ได้นำคำโคลงเรื่อง ราโชมอน(ประตูผี) มาดัดแปลงอีกทีทำเป็นละครเวทีแสดงที่มณเฑียนทองคำเธียเตอร์เมื่อยี่สิบปีครั้งผ่านมา แล้วก็เนื่องในวันครบรอบ 101 ของปรมาจารย์ผู้กำกับ อากิระ ระอุโรซาวา (กำเนิด 23 เดือนมีนาคม 1910) ในปีนี้ Rashomon (ราโชมอน) ได้ถูกเอามาปรับเปลี่ยนอีกทีในชื่อว่า อุโมงค์หน้าผาเมือง กำกับการแสดงโดยผู้กำกับจอมสุภาพอย่าง ม.ล.พันธุ์เทวนพ เทวกุล (หม่อมน้อย) อีกทีหนึ่ง

สำหรับเรื่องย่อในเวอร์ชั่น อุโมงค์ผ่าเมือง มีอยู่ว่า ในปีพ.ศ. 2110ในนครเขาหินเมืองที่อาณาจักรเชียงแสนอันเจริญ วันหนึ่งภายหลังจากกำเนิดวอดวายการณ์ครั้งยิ่งใหญ่อีกทั้งไฟไหม้ครั้งยิ่งใหญ่ แผ่นดินไหวอันร้ายแรง แล้วก็โรคร้ายระบาดเอาชีวิตประชากรไปกว่าครึ่งนคร ก็กำเนิดคดีการฆาตกรรม ปัญหาที่น่าขนพองสยองเกล้าและก็สลับซับซ้อนลึกลับซับซ้อนสุดที่จะค้นหาเรื่องจริงได้ มิจฉาชีพป่าราชสีห์คำ (ดอม เหเชื้อสาย) ผู้โหดร้ายที่สุดในแผ่นดินโดนจับได้ในคดีการสังหารนายทัพเจ้าหล้าฟ้า (อนันดา เอเวอริงหมูแฮม) รวมทั้งขืนใจ แม่หญิงคำแก้ว (เฌอมาลย์ บุญยศักดิ์) เมียของแม่ทัพในป่านอกเมือง

ช่วงเวลาที่สองผัวเมียเดินทางออกจากเมืองเพื่อไปเยี่ยมพี่น้องที่นครเชียงคำ จากปากคำของโจรป่าและก็แม่หญิง สร้างความอลหม่านแล้วก็ฉงนสนเท่ห์ให้แก่ เจ้าผู้ครองเมือง (ศักราช กาลรักษาค์) รวมทั้งสามัญชนผู้มาฟังคำกล่าวให้การเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากทั้งสองต่างเห็นด้วยอย่างหน้าชื่นตาบานว่า “ตนเป็นคนฆ่าแม่ทัพ” เจ้าหลวงก็เลยเรียก “ผีมด – คนทรง” (รัดเกล้า อามระดิษ) มาเข้าเจ้าผีของแม่ทัพ เพื่อค้นหาข้อเท็จจริง แม้กระนั้นแล้ววิญญาณของแม่ทัพกลับให้การผ่านคนทรงว่า ตนต่างหากที่ฆ่าตัวตายเอง! โดยเหตุการณ์ทั้งสิ้นถูกถ่ายทอดผ่านการพบเจอรวมทั้งเสวนาของ พระชายหนุ่ม (มาริโอ้ เมาเร่อ), ชายตัดฟืน (เพ็ชรทายวงษ์คำเหลา) รวมทั้ง สัปเหร่อ (ดงษ์พัฒน์ วชิรบรรควร) ข้างในอุโมงค์ผีที่หน้าผาเมือง ซึ่งไม่บางทีอาจรู้เรื่องได้เลยว่า เหตุไรอีกทั้ง 3 คนก็เลยให้การปกปิดข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น แล้วก็ สิ่งไหนเป็นเรื่องจริง

สิ่งไหนเป็นความเท็จ กันแน่ แล้วก็เรื่องราวทั้งปวงเป็นยังไงกัน? ผมเห็นภาพยนตร์ประชาสัมพันธ์หัวข้อนี้หนแรก ก็ไปสะดุดตากับเรื่อง “ชั่วกัลปาวสาน” ของหม่อมน้อย หม่อมหลวง ประเภทเทวนพ เทวกุล เพราะเหตุว่ามองจากการแต่งตัว รูปร่างหน้าตาสไตล์การแต่งตัว ใช่เลย แล้วก็ไม่ผิดนะครับ เรื่อง อุโมงค์หน้าผาเมือง เป็นการควบคุมของท่านหม่อนน้อยจริงๆหากพวกเราจะกล่าวถึงเพศผู้ควบคุมท่านนี้ได้สมญานามว่า “ผู้กำกับจอมอ่อนโยน” ถึงแม้ผลงานเรื่อง อุโมงค์เขาหินเมือง นี้เป็นเพียงแค่เรื่องที่ 3ของท่าน แม้กระนั้นสองเรื่องก่อนหน้าที่ผ่านมาไม่ว่าจะเป็น “อันดากับฟ้าใส” หรือ “ชั่วนิรันดร์” ก็ล้วนแต่เป็นภาพยนตร์ประสิทธิภาพที่ได้รับรางวัลจากสถาบันภาพยนตร์ต่างๆในไทย รูปแบบการทำงานของท่านหม่อมน้อย ทุกสิ่งจำต้อง เป๊ะๆทั้งหมดทั้งปวง ดูดี มองงาม พวกเราจะเป็นว่า ทุกเรื่องที่หม่อมน้อยควบคุม การถ่ายรูปจะดี มีมุมงามๆจำนวนมาก บางมุมที่งามสุดๆภาพก็จะถูกแช่ไว้สัก3-5 วินาที ลักษณะท่าทางและรูปแบบการแต่งตัวของผู้แสดงจำต้องเลิศเลอ แต่ว่าโดยมากแล้วอีกทั้งสามเรื่องก็เป็นภาพงามๆที่เกิดขึ้นจากธรรมชาติแทบทั้งหมด ท่านหม่อมน้อยเป็นคนเก่ง ก็เลยสามารถได้ความดูดีมธรรมชาติ มาแสดงอารมณ์ความรู้สึกผ่านทางภาพให้ผู้ชมรู้สึกเชื่อฟังไปด้วย ถือว่าท่านเป็นผู้กำกับที่มีคุณภาพดีจังๆ